Pasen 2017: oefenen in opstaan

Op het moment dat ik dit schrijf is er in het dagblad Trouw een discussie over de vraag of het verhaal van Adam en Eva wel gaat over de zonde. Is dit een verhaal waarin we lezen dat wij allemaal ‘in zonde worden geboren’? De kerkvader Augustinus schijnt dat te hebben binnengebracht in onze theologie. En Pasen is dan een soort van afsluiting van die gedachte: Jezus, die voor onze zonden is gestorven, waarin alles weer is goedgemaakt. Een goede collega zei altijd: niet ‘voor’ onze zonden, maar ‘door’ onze zonden. En eerlijkheidshalve moet ik zeggen dat ik de spanningsboog van Adam en Eva naar Jezus Opstanding ook wel moeilijk vind.

Hoe het zij, Pasen is de kern van ons christelijk geloven. Tegelijk moeten we erkennen dat kerkgangers anno 2017 daar wel een verschillende invulling aan geven. We lezen het verhaal aangaande de opstanding in ons leven, in onze werkelijkheid en dan kan het zijn dat we dat verschillend opvatten en op andere manieren zien. Daarbij schreef iemand: “We lezen het verhaal aangaande de opstanding en lezen heeft iets gezagsondermijnends. Lezen is subversief. Het vergroot je wereld. Je komt makkelijk op andere ideeën”. Zeker met Pasen.

Anno 2017 lezen we het verhaal met om ons heen redenen tot zorg. In ieder geval zoals ik de samenleving zie. Mensen die sterk op zichzelf zijn aangewezen, individualisering noemen we dat; mensen die de snelheid van onze snel veranderende wereld niet mee kunnen maken; honger, extreme honger in een gebied van de wereld waarin ook veel strijd wordt geleverd; mensen op drift en we weten niet zo goed wat we er mee aan moeten. In die wereld lezen we van een steen die voor een graf wordt weggerold, lezen we van opstaan en opstanding, lezen we van een Opgestane die leeft en verschijnt. En daardoor ons oproept om dat leven zoals Hij dat leefde en dat spoor van licht dat Hij trok door te zetten in die werkelijkheid.

Oefenen in opstaan betekent dat je je verzet tegen een aantal zaken die gaan zoals ze gaan. Zoals mensen in onze samenleving aan hun lot overlaten, omdat ze niet helemaal kunnen wat wij van ze vragen; zoals nee zeggen wanneer iemand een ander slaat, letterlijk of figuurlijk. Oefenen om elkaar te zien als kind van God, met alle gebreken die we hebben. Dat betekent ook ruimte vinden voor vergeving waar iets mis ging. Je er niet bij neerleggen dat er oorlog is en geweld, zoals altijd al geweest is, maar volhouden dat het niet tot in de eeuwigheid zo hoeft te zijn. Zulke dingen vragen om oefenen, want dat kun je niet zo maar; misschien is het ook wel vooral een oefening in vasthoudend zijn en in geduld, hoe zeer haast ook is geboden.

Niek Schuman schrijft: ‘Lastige mensen, vinden andere mensen, je moet niet altijd zo opstandig zijn, daar word je maar onrustig van’.
Ik wens ons allen een goede Pasen en vooral een goed vervolg op Pasen: veel tijd en ruimte om te oefenen in opstaan.

Ds. J. Hommes